De welbekende uitspraak "buigen of barsten" is eentje die we allemaal hebben meegemaakt. Zo niet als volwassene, dan vast wel als kind. We worden in ons leven vroeg of laat geconfronteerd met situaties die we niet fijn vinden, maar waar we concluderen dat de overmacht voor onze eigen kracht te groot is.

Overmacht

Daar waar onze levensomstandigheden te groot, te onveranderlijk of onverteerbaar zijn, spreken we van overmacht. Er is een kracht in ons leven aanwezig waarbij we niet in staat zijn deze te veranderen. Deze situatie is dan als het ware "over onze eigen macht" heen. Kleine kinderen willen soms met heel hun hebben en houden een snoepje, waarbij de ouder weigert, overmacht. Maar denk ook aan de grote stroom vluchtelingen waarvan hun huis en haard is platgebombardeerd en waarvoor alleen nog vluchten rest, overmacht.

Barsten

Als kind kan je blijven krijsen tot je voor straf naar je kamer gestuurd wordt. Het barsten is dan geschied. Maar ook de vele slachtoffers die niet vluchten maar huis en haard blijven verdedigen delven het onderspit. Hoe hoog het streven of het doel ook is, barsten loopt zelden harmonieus en heilzaam af.

Buigen

En als we dus in een onveranderlijke situatie verkeren, en we willen niet barsten, worden we gedwongen om te buigen. Buigen voor de overmacht. We hebben het hoofd neer te hangen voor datgene dat groter en sterker en machtiger is dan wij aankunnen. Alle levensenergie die we in ons voelen wordt daarmee afgebogen om niet te barsten. Deze afbuiging krijgt woorden in ons innerlijk omdat onze persoonlijkheid het moet plaatsen. Het kind zal tegen zichzelf mogelijk zeggen "ik wil geen straf dus ik zal niet meer schreeuwen". Eenmaal volwassen is de persoonlijkheid er op gericht om niet te schreeuwen, niet meer te uiten wat je werkelijk verlangt. Ooit als zelfbescherming, nu nutteloze ballast.

Verlangen

De persoonlijkheid die zich ontwikkelt om de wereld in te kunnen, keert zich op den duur tegen ons diepste verlangen. We vormen ons met aannames uit perioden waarin we bogen. Eenmaal volwassen is het juist onze eigen onverzettelijkheid en onvermogen om dit te keren, het werkelijke probleem. Als het kind opgroeit en geen verlangens meer uit, dan is het zijn eigen onverzettelijkheid geworden. Het zal mogelijk niet eens meer herkennen wat het werkelijke eigen verlangen is. De persoonlijkheid is de eigen overmacht geworden. De ooit aangenomen stemmen, zijn nu de innerlijke overmacht.

Buigen als oefening

Het buigen heeft echter iets moois in zichzelf. Het stelde ons ooit in staat om te leven met een overmacht. Het bood een uitweg uit de onverzettelijkheid. De buiging als oefening kan leiden tot bevrijding van het onverzettelijke. Als nu ons eigen innerlijk het onverzettelijke is, hoe passen we dan het buigen toe om weer te kunnen leven?

Ieder mens beschouwt de indrukken als zijnde buiten zichzelf: de koekjes en de snoepjes, de huizen en de auto's, de ouders en de kinderen. Wij zijn het echter zelf die kijken, beschouwen en in ons opnemen, gevoelens hebben, situaties overdenken en meningen vormen. Zo is dus alles wat buiten ons is, ook in ons. Daarom is het oefenen van het buigen voor alles wat buiten ons is, tegelijk een buiging voor alles wat in ons is.

Dit is de werkelijke verlossing van onze overmacht. Als we buigen voor alles wat buiten ons is, buigen we voor alles wat in ons is. Het buigen stelt ons in staat om te leven met overmacht. Het buigen voor ons innerlijk, is tegelijk een bevrijding van ons innerlijk. Het buigen voor alles wat buiten ons is, is tegelijk een bevrijding van alles wat buiten ons is. 'Zo binnen zo buiten, zo buiten zo binnen'.

Het diepste

Het buigen brengt je op deze manier in contact met het diepste in jezelf. Onder elke gedachte, emotie of mening, zit een dieper besef en een dieper weten verborgen. Als deze oefening regelmatig beoefend wordt, dan buig je uiteindelijk voor het diepste in jezelf. Dan is het een buigen, niet langer uit noodzaak voor overmacht, maar een buigen met respecte en liefde voor de essentie van al het leven. Buigen is dan nog steeds voor het grotere, maar dan in vrijheid. Buigen omdat het kan, en niet langer omdat het moet.