Wil

Ook daar is een beïnvloeding naar iets waar je niet jezelf kan zijn. Voor beiden geldt eigenlijk dat je niet jezelf bent, niet werkelijk vrij bent van de omgeving, sturing wilt uitoefenen door eigen wil. In geen van beide gevallen kan je dus stellen dat je echt jezelf bent op zo'n moment.

Zijn

Als je zelf stuurt en niet jezelf bent, hoe kan je dan ooit hulp zijn voor een ander? Nee, dat gaat dus niet. Werkelijk tot hulp zijn heeft als uitgangspunt dat je vrij bent van het 'zelf willen', dat je als basis jezelf neemt, dat het uitgangspunt voor hulp is: je kan niet helpen, dat kan slechts de ander zelf bewerkstelligen. Als de enige hulp werkelijk jezelf zijn is, dan is als vanzelf de ander gedwongen zichzelf te zijn. Daarmee is jezelf zijn, tot hulp geworden voor de ander. Meer dan je ooit kan beseffen.

Valkuil

Het vraagstuk 'hoe ben ik tot hulp' gaat dan plots over 'hoe ben ik mijzelf'. En juist dat stuk is de valkuil, want niets is zo moeilijk om jezelf te zijn, zonder projecties, zonder last van projecties van anderen. Werkelijk jezelf zijn en daarmee hulp zijn voor een ander is gebaseerd op vrijuit zijn met alles wat zich is. Dat er dan soms een reflex is, en in ergere gevallen een stelsel, van ontkennen wat zich aandient en dan de aandacht op een ander vestigen is de valkuil. Daarmee help je jezelf niet, ben je jezelf niet, en om het af te leiden wil je hulp voor een ander zijn. Hierin zit projectie verborgen, een onvrijheid, de valkuil.

De uitspraak 'verbeter de wereld, begin bij jezelf' is daarmee werkelijkheid geworden. Tegelijk is dat het begin en geen doel op zich, want een ander uitspraak voegt daaraan toe 'en houd daar niet op'.